Mùa Thu Trong Mưa

Tôi có đọc đâu đó là khoảng năm 1968 nhạc sĩ Trường Sa đã sáng tác Mùa Thu Trong Mưa chỉ trong vòng vài tiếng đồng hồ khi tàu hải quân của ông cập ngang bến Mỹ Tho. Trời buổi chiều hôm đó đang quang đãng bỗng dưng một cơn mưa tháng sáu rộn ràng ập tới. Cảm xúc dâng ngập lòng. Để cơn mưa còn chưa dứt hạt, và ở một ngóc ngách nào đó trong trí tưởng “đường phố quên chưa lên đèn”, thì ông đã viết xong cả nhạc và lời cho bài hát. Khi tàu về lại bến Saigon ông vội vã ghé ngay tới nhà ca sĩ Lệ Thu để mời và tập cho cô ca sĩ hát. Từ đó Mùa Thu trong mưa, bằng tiếng hát Lệ Thu và nhiều ca sĩ nữa đã bay đi thật xa, bay ra ngoài cả con phố nhớ nhung ông muốn gửi đến trong một chuyến hải hành. Nghe Mùa thu trong mưa ta nghe thấy cả tiếng những giọt mưa rả rích rơi xuống mặt sông nước, lẫn tiếng hồn mình lao xao một nỗi nhớ…ai đó.

Chiều mưa không có em
Đường phố quên chưa lên đèn
Chiều mưa không có em
Biết lấy ai chia hờn tủi

Đúng là tâm hồn và cảm xúc của người nhạc sĩ khác xa với người thường chúng ta. Một cơn mưa, lại là mưa tháng sáu của mùa hè nóng bức mà Trường Sa vẫn mường tượng ra được cảnh mùa thu rét mướt. Một thu lẻ loi trong mưa vì thiếu bóng dáng người yêu. Một thu thổn thức nhớ những kỷ niệm ngày đầu. Một thu đành đoạn xa, vắng bặt tin, không còn nhau. Một thu với chút hờn trách người yêu sao nỡ quên đi một thời thắm thiết.

Trầm lặng ngày đi qua
Trên đường phố rét mướt
Dấu chân chưa tìm về
Chút kỷ niệm ngày đầu
Để từng mùa thu đến
Ra đi không mang tin
Nỡ quên thôi đành sao

Hơn 50 năm đã trôi qua, bài hát đã đi được hơn nửa thế kỷ, hơn nửa đời người. Một cuộc tình đã bay xa, nhưng niềm nhớ thì còn ở lại vì bất chợt ta gặp lại một cơn mưa chiều, vì ta bỗng nghe lại giai điệu nồng nàn, lãng mạn của Mùa thu trong mưa.

Nghe nhạc Trường Sa chúng ta cảm nhận được sự nhạy cảm lãng mạn từ tâm hồn của một người nghệ sĩ. Nhạc của ông toát lên một nỗi nhớ, nhớ người thương, nhớ gia đình, nhớ một nơi chốn nhiều kỷ niệm. Có lẽ từ những xa cách, từ những chuyến hài hành dài hàng tháng trời đã hình thành nên tình cảm đó. Một nỗi nhớ quay quắt về nơi đất liền. Nhớ chốn quê nhà.

Điều đó có thể lý giải lý do vì sao ông chọn quay về Việt nam trên chuyến tàu Việt Nam Thương Tín sau biến cố 30/04/1975, mặc dù đã đến được đảo Guam Hoa kỳ. Một chuyến tàu đã trở thành nỗi dằn vặt hối tiếc ám ảnh mãi những người tự nguyện trở lại. Ông bị cầm tù từ nam ra bắc hơn 10 năm không án kêu. Cuộc đời ông là một bi kịch trong rất nhiều vở bi kịch của con người, của gia đình sau cuộc chiến nam bắc Việt nam. Mỗi lần nghe một ca khúc nào đó của nhạc sĩ Trường Sa, tôi hay nghĩ về câu chuyện đời ông. Một niềm thương cảm dâng lên. Sao một con người hiền lành, hiền trong âm nhạc và cả trong ngôn từ, dáng dấp ấy lại chịu những điều đau buồn đến tức tưởi như vậy?

Ngọc Hân & Hiền
Cuối thu 2023