Ông tư Nai là chủ một quán cơm ở Tân An, Thăng Bình, Quảng Nam. Cái miệng của ông ta nhai trầu không nghỉ. Người cao gầy, đầu luôn vấn cái khăn lau mặt. Không hiểu tiền kiếp ông có nợ nần gì với tôi? Năm ấy 1947 tôi vừa 17 tuổi. Hằng ngày ở cái chòi kiểm soát Tân An, tôi cứ đứng ngồi đi qua đi lại, bụng đeo khẩu súng lục tòn ten. Cái chòi dựng sát mé sông. Ngày đêm nghe tiếng nước chảy ào ào như thác. Con sông này phát nguyên từ Tiên Lảnh, Tiên Phước, Quảng Nam, thuộc Dãy Trường Sơn. Nước trong vắt, ngó xuống đáy sông thấy toàn sỏi đá. Có lẽ ông tư Nai thương cảm tôi. Thấy thằng nhỏ này mặt mũi cũng sáng láng nhưng nước da tái xanh như thiếu máu. Hai con mắt lại vàng khè như vừa qua cơn sốt rét. Ông tư Nai nói “Em lên đây ăn ngủ cho ấm, dưới đó lạnh lẽo làm răng chịu nổi.” Từ đó tôi lên quán ăn ngủ cùng giường với ông. Chẳng hề ghê sợ ghẻ lở lây lan, ông cầm tay tôi, chích rạch từng mụn ghẻ phỏng. Ông hết lòng như mẹ hiền chăm sóc cho con. Ở bến nước Tân An một thời gian ngắn, vai tôi lại đeo cái ba lô đi trận nhận đồn khác. Lần này ở Quán Rường, Tam Kỳ, Quảng Nam. Tôi cứ bị thuyên chuyển liên miên. Hết ở rừng sâu lại xuống đồng bằng và ngược lại. Từ đó tôi không bao giờ được gặp lại con người tốt bụng đó nữa!
Ơn nghĩa trọng hơn vàng,
Cao Ngọc Huỳnh
